Rekuperatory wykorzystują proces fizyczny, który nazywany jest rekuperacją. Rekuperacja polega na wychwytywaniu przez jakieś urządzenie energii, która została już przez inny obiekt zużyta i oddana. Urządzenia takie jak rekuperatory przechwytują taką energię i wykorzystują ją do swoich dalszych celów. Nie trzeba chyba wspominać, jak bardzo jest to przydatne i energooszczędne.
W przyrodzie również występuje zjawisko rekuperacji. Jest to nic innego jak przekazywanie ciepła i energii pomiędzy poszczególnymi substancjami. Dla przykładu - jeśli do gorącej wody dolejemy trochę zimnej, otrzymamy wodę o letniej temperaturze. Jest to spowodowane faktem, iż zimna woda oddaje zimno ciepłej, a ciepła - oddaje ciepło zimnej. Tak w skrócie działa rekuperacja w przyrodzie.
W rekuperatorach jest dokładnie tak samo. Urządzenia te pobierają energię cieplną z wody lub z ziemi, a następnie przetwarzają ją i przekazują dalej. Najczęściej taka energia służy w późniejszym czasie do ogrzewania budynków i pojedynczych pomieszczeń. Zachwycające jest to, że człowiek potrafi tak idealnie naśladować naturę. Rekuperatory są urządzeniami mechanicznymi, a działają dokładnie tak samo jak przyroda.